niedziela, 18 grudnia 2016

Fenomen mikroapartamentów

Barbara Gąszczyk

W dzisiejszych czasach wzrost urbanizacji i wyraźny trend przenoszenia się ludności do miast skutkuje poważnymi problemami mieszkalnymi w dużych miastach. Nowatorskie rozwiązania w ich centrach są bogate czasem w abstrakcyjne pomysły. Jednym z nich mogłyby się wydawać mikroapartamenty. 
            Czym tak naprawdę są? To mieszkania o powierzchni od kilku do dwudziestu kilku metrów, wyposażone  w łazienkę i aneks kuchenny. Lokale te zazwyczaj projektowane są z myślą o jednym lokatorze, któremu mają zapewnić pełną wygodę pomimo małego rozmiaru i zredukowania funkcji do minimum. Jako największy lokal jako mikroapartement opisano mieszkanie o metrażu 33,44m2, jednak najbardziej charakterystyczne mieszkania dla tego typu mają powierzchnię 10 - 20m2.
            Idea mikroapartementów nie jest zupełnie nowa – w Japonii  zdobyły one popularność w latach 80. XX  wieku. Duża liczba ludności w miastach takich jak Tokio, gdzie żyje prawie 38 milionów mieszkańców generuje duże zapotrzebowanie na mieszkania i domy. Ograniczona przestrzeń powoduje, że podaż stanowi problem. Przez wysokie ceny gruntów, podatki i wymagania prawne dotyczące budowy domów, co jest związane z występującymi trzęsieniami ziemi oraz huraganami, na domy do jakich jesteśmy przyzwyczajeni decydują się tylko bogatsi Japończycy, i to też na przedmieściach, w oddaleniu od centrum. Dla tych których nie stać na taki luksus, i dla tych którzy preferują bliskość centrum, pozostają mieszkania i tak zwane „mikroapartamenty”. I to właśnie te Tokijskie nieruchomości stanowią coś odmiennego niż to do czego przyzwyczaił się zachodni świat. Dodatkowo japońscy architekci starają się zastosować rozwiązania mające zapewnić maksymalny komfort na małej przestrzeni poprzez umiejętne ulokowanie budynków na działkach o wymiarach 3,6 metrów szerokości na 8,2 metrów długości. Takie zabudowania nie należą do rzadkości w centrum Tokio. Żeby poradzić sobie z niedostatkiem przestrzeni architekci sięgają po sztuczki związane z kształtami, światłem czy materiałami. Dzięki nowym rozwiązaniom i nieszablonowemu myśleniu powstają osobliwe domy które przyciągają wzrok, i zarazem są w pełni funkcjonalne. Budynki mikroapartamentowców zaczęły powstawać w Europie i w Stanach Zjednoczonych w XXI wieku , gdzie są równie popularne. Prezentowały szansę na osiągnięcie pewnej niezależności mieszkaniowej bez dużego kredytu. Pierwszy w Polsce budynek tego typu związany jest z inwestycją Starter, która powstała w zaadaptowanym hotelu studenta we Wrocławiu.
            We wrocławskim Starterze przeprowadzono badanie, które miało dotyczyć tego co charakterystyczne dla mikroapartamentów oraz to czym mogą przejawiać się różnice w ich funkcjonowaniu w porównaniu do większych mieszkań. Badanie miało charakter eksploracyjny i składało się z wywiadów pogłębionych z lokatorami. Wszyscy okazali się być studentami, z których żaden nie pochodził z Wrocławia więc posiadanie własnego mieszkania jest pewnego rodzaju usamodzielnieniem. Zainteresowanie badania opierało się na personalizacji mieszkania, codziennego funkcjonowania, wpływu organizacji przestrzeni, relacji sąsiedzkich i praktyk zapraszania gości.
            Badanie wykazało, że w dłuższej perspektywie funkcjonowanie w mikroapartamencie ma wpływ na mieszkańca. Uczy systematyczności i samodyscypliny, codzienne czynności wymagają tych samych powtarzalnych procedur, które aby zapewnić komfort powinny być przyporządkowane specjalnym regułom. Podobnie jest w przypadku personalizacji przestrzeni lokalu – nie każdy przedmiot zmieści się na takim małym metrażu. Patrząc na to z drugiej strony mikroapartamenty nie różnią się od zwykłego mieszkania. Dzieli się je na podobne strefy, które reprezentują pokoje. Pozwalają też na zapewnienie tego samego poczucia komfortu.  Jednak powstają też niedogodności związane z ograniczeniem przestrzeni do minimum uniemożliwiając wstawienie „standardowych” mebli. Kluczową kwestią okazała się umiejętność dostrzeżenia w mikroapartamencie mieszkania z aneksem kuchennym, a nie samego pokoju co pozwala na wytworzenie swojego własnego i wyjątkowego miejsca. Własnoręczna organizacja przestrzeni ma ogromny wpływ na samopoczucie mieszkańca. Polega to na samodzielnym wydzieleniu przestrzeni tak aby poukładać rzeczy zgodnie z własnymi przekonaniami. Zamieszkiwanie takiej małej przestrzeni wiąże się z poczuciem samotności co skłania do nawiązywania relacji sąsiedzkich.
            Bywają także skrajne przypadki mikroapartamentów tak zwane „geki sama”, które znajdują się w Japonii. Są to mikroskopijnie „mieszkania” o powierzchni 3 metrów kwadratowych i  tego powodu nazywane są trumnami. Tak naprawdę jest to tylko miejsce do spania, ze wspólną łazienką na korytarzu, i nic więcej. Niestety stanowią one rzeczywistość dla pokaźnej grupy młodych Japończyków którzy chcą mieszkać w mieście, ale nie pochodzą z zamożnych rodzin, i nie stać ich na nic więcej. Jednocześnie za taką wątpliwą „przyjemność” mieszkania w schowku muszą oni płacić nawet równowartość 1800 złotych miesięcznie. Pomimo tego cieszą się one dużą popularnością, a jedyne przeciwwskazanie dla takiego mieszkania to klaustrofobia, która w takich warunkach na pewno daje się w znaki.
            Mikroapartamenty mogą okazać się dobrą i jedyną alternatywą dla mieszkalnictwa w miastach w przyszłości kiedy przestrzeń w miastach będzie czymś bardzo pożądanym i cennym. Niektórzy sądzą, że mieszkanie na tak małych powierzchniach jest nie do przyjęcia jednak takie rozwiązanie może okazać się praktyczne dla przeludnionych miast w ciągu kilkunastu lat.


Źródła:
Wilk W., 2016, Mikroapartamenty., Analiza przestrzonno-społeczna, [w:] Jewdokimow M., Łukasik M. (red.), Socjologia zamieszkiwania, narracje, dyfuzje, interwencje, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Warszawa, s. 173-208

2 komentarze:

  1. W sumie nie wiem czy takie małe metraże są dla mnie, gdyż ja cenię sobie przestrzeń. Więc mieszkanie którego szukam powinno być bardzo przestronne. Nawet jak czytałem o mieszkaniach bezczynszowych https://www.eurostyl.com.pl/blog/mieszkanie-bezczynszowe-definicja-i-charakterystyka to jestem zdania, że to jest bardzo dobry wybór.

    OdpowiedzUsuń
  2. Współpraca z https://zarzycki-konstrukcje.pl/ była jednym z najlepszych doświadczeń w moim życiu zawodowym. Ich profesjonalizm, uwaga na szczegóły i innowacyjne rozwiązania uczyniły mój projekt unikalnym i funkcjonalnym. Serdecznie polecam ich usługi każdemu, kto szuka rzetelnego biura projektowego.

    OdpowiedzUsuń